Vertical Farming biedt de mogelijkheid om direct te produceren bij logistieke centra in de buurt van de stad. Dit biedt veel voordelen voor de transportafstand, de kwaliteit en continuïteit van verse groenten en fruit.

SAMGA Graansilo is een oud monumentaal bakstenen gebouw gelegen in de haven nabij het stadscentrum van Antwerpen. Er zijn drie soorten bouwstenen ontwikkeld om de monumentale SAMGA Grain Silo een nieuwe bestemming te geven voor stadslandbouw en Vertical Farming:

1. Geautomatiseerde daglichtloze Vertical Farming van bladgroenten tot circa 10.000 m2 teeltoppervlakte in de verticale schacht van het gebouw.

2. Enkel- en meerlaags gewassen onder hybride belichting op de horizontale zolder of nieuwe dakkas.

3. En onverwarmde, daglichtvrije teelt van champignons en witlof in de horizontale kelder. De businesscase richt zich op een hyperlokaal premiumproduct dat zich onderscheidt door circulaire productie met hergebruik van stedelijke energie en afvalstromen. De nieuwe Dakserre is een eigentijds hoogtepunt van de monumentale graansilo en onderscheidt zich als een trots icoon voor Vertical Farming aan de skyline van Antwerpen.

SAMGA Graansilo

Water Hectare Stad is een visie op 'Bouwen met Water' in de buitengebieden rondom Gouda. De ambitie van Water Hectare Stad ligt in het maken van een duurzame balans tussen nieuwe exclusieve woonvormen met agrarische tuinen temidden van een bijzonder, waterrijk landschap.

Basis voor de ontwikkeling is de introductie van kleinschalige waterlandbouw percelen van ongeveer een hectare waarop grote woningen zijn gesitueerd. Onder invloed van klimaatveranderingen, bodeminklinking en verzilting zal het agraisch landschap veranderen. Door de natuurlijke variatie in ondergrond en het opgebrachte waterpeil dynamisch te beheren ontstaat de mogelijkheid om een enorme diversiteit aan gewassen tot wasdom te brengen. Vijverpercelen waar waterkers en watermunt kan worden verbouwd maar ook zoetwatervis kan worden gekweekt. Cascade percelen met rijst en plaatselijke 'wetland' percelen op zilt kwelwater met lamsoor en zeekraal.

Zo krijgt het berip Waterstad een nieuwe betekenis in de vorm van een 21e eeuse variant op de ring van watergebonden buitenplaatsen rondom Gouda en kan het zich weer met recht de poort naar het Groene Hart noemen.

Water Hectare Stad

De balans van Park Supermarkt is opgezet rond voedsel en zijn Randstedelijke consument temidden van het agrarische parklandschap van de Randstad. 

Park Supermarkt is een ruimtelijk ontwikkelingsmodel voor een Landschappelijke Supermarkt gelegen in de Metropolitane Stadsparken van de Randstad. Het Hollandse polderlandschap, ooit het icoon van onze voedsel productielandschappen, zijn nu 'binnenstedelijk' komen te liggen en vernatten onder druk van klimaatverandering en bodeminklinking. Kunnen deze gebieden een nieuwe rol vertolken in de voedsel en recreatie behoefte van de Randstedelijke populatie die inmiddels 170 verschillende nationaliteiten, voedsel en eetculturen kent?

De balans van Park Supermarkt is opgezet rond voedsel en zijn Randstedelijke consument temidden van het agrarische parklandschap van de Randstad. Op goed bereikbare plekken als Midden Delfland wordt op basis van de onderliggende grondsoorten (veen en klei), een verhoogd waterpeil en nieuwe klimaatzones (gematigd, mediterraan en tropisch) een volledig nieuw landschap geintroduceerd waar de inhoud van een hedendaagse supermarkt wordt verbouwd en verkocht. Elke afdeling kent zijn karakteristieke opbouw en productsoort als Pandan-en Risotto rijst op verspringende terrassen, Tilapiavis in meanderende bassins en kiwi's en avacodo's langs golvende fruitmuren. De klimaathuishouding van de Supermarkt in de open lucht wordt ondersteund door oude technieken als warmte accumulerende slangenmuren en eigentijdse oplossingen als een isolerend waternevel 'dak' en verwarming op basis van bodemwarmte.

Park Supermarkt zal door zijn fijnmazige opzet in kavels van een hectare kunnen meegroeien met de diversiteit in voedselbehoefte van de consument en de vernieuwende inzichten in agrarische technieken. Consumeren en recreëren in een nieuw Randstedelijk Parklandschap voor de 21e eeuw.

Park Supermarket

Park Supermarkt

Zijn er nieuwe perspectieven denkbaar of moet de Nederlandse landbouw worden opgegeven?

Nederland heeft een agrarische economie. De top tien van onze nationale exportproducten bestaat uit agrarische producten. Bloemen, eieren en koteletten zijn de fundamenten van de Nederlandse welvaart.1* Om een veelheid aan reden is de landbouw het zorgenkind van de Nederlandse economie. Door het wegvallen van de Europese landbouw subsidies moet de agrarische sector mondiaal gaan concurreren. Daarnaast wordt de landbouw bedreigd door ziekten en plagen en worden er steeds stringentere milieuwetten opgelegd aan de boer en zijn bedrijf.

Driekwart van de Nederlandse bodem kent een agrarisch gebruik. Door de tijd heen hebben verschillende agrarische bedrijfssoorten gezorgd voor een karakteristieke ruimtelijke inrichting. De basis van deze inrichting is een balans van de agrarische bedrijvigheid met natuurlijke bronnen en het landschap. Door een afnemend economisch belang worden de agrarische gebieden nu gezien als ruimtereserve voor stedelijke uitbereidingen en natuurontwikkeling. In de vijfde nota wordt er amper een woord gewijd aan het voortbestaan het karakteristieke polderlandschap.

Zijn er nieuwe perspectieven denkbaar of moet de Nederlandse landbouw worden opgegeven? Moet het platteland dan worden volgebouwd met woning en bedrijventerreinen en zijn onze akkers en polders de recreatiegebieden van de toekomst? Of kunnen we tegelijkertijd wonen en grazen, recreëren en verbouwen in een nieuw ruimtelijk model? Moet de Nederlandse landbouw dan nog verder intensiveren of zich juist toeleggen op kleinschalige biologisch tuinbouw? Hoe gaan we om met de ecologie van onze voedselvoorziening? Kan koeienmest onze nieuwe nationale energiebron worden?

Mest - NL

Onderzoek voor opdrachtgevers, stakeholders en innovators die duurzame gebouwen en steden ambiëren, voor nu en in de toekomst.

Flow Food City is een plek waar de toekomstige natuur van Rotterdam geproefd kan worden. Flow food City verkent de mogelijkheden van consumeerbare natuurontwikkeling op en langs het zoete binnenwater van de stad, wanneer door klimaatveranderingen het waterpeil en de waterkwaliteit van de Hollandse polders sterk onder druk komen te staan.

Rotterdam waterstad
Water en natuur hebben altijd een cruciale rol gespeeld in de ontwikkeling van de stad Rotterdam. De Rotte en de Schie stroomde vanuit het land via een groene delta van gorzen en zandplaten in de rivier de Maas. Op de dam in de Rotte en Schie werd de landstad gebouwd die de natuurlijke delta omarmde. Later verstedelijkte deze groene delta tot een bedrijvige waterstad, gebaseerd op handel en transport. Het voormalige groene hart van de stad verschoof naar buiten en kwam als een ring van kweektuinen en buitenplaatsen rond de stad te liggen. In de 19e eeuw werd het natuurlijk aspect van de rivier verder ontwikkeld in de stad. Het waterproject van Roose moest de stad dooraderen met schoon water. Een stelsel van singels zorgde voor droge voeten, de afvoer van vervuild water en voegde middels groene singellinten een recreatief aspect toe.

Toekomstige ontwikkelingen
In de toekomst zal het waterpeil door de klimaatveranderingen sterk gaan stijgen. Rotterdam komt dan op een zoet waterlens in het verzilte landschap te liggen en zal daardoor haar eigen zoetwater voorraad gaan beheren. Voormalige (kas)tuinbouwproducten worden in de stad gekweekt en watergebonden natuur wordt in de vorm van consumeerbare gewassen in de rivieren, zoals de Rotte, aangelegd. Waterkers, Watersla, Lepelkruid en Rucola zullen de stad verrijken. Flow Food City visualiseert, middels een drijvende kweektuin met proefkas, de natuurrijke toekomst van Rotterdam Waterstad.

Flow Food City

De basis van het nieuwe landschap wordt gevormd door de wisselwerking tussen zout en zoet water.

Flow-Food is een ruimtelijk-culinaire blik in toekomst van het Nederlandse Landschap van 2070. Door de opkomende krachten van zowel zout als zoet water los te laten op het Nederlandse landschap ontstaat een ongekende rijke biodiversiteit. Dit landschap zal vele ruimtelijke vormen en gedaantes aan nemen. Tijdens de tweede Architectuur Biennale is dit landschap eenmalig voor te proeven in de vorm van een uniek diner.

Waterhuishouding
Vanwege klimatologische veranderingen zullen in de komende decennia de neerslagpatronen drastisch veranderen en de zeespiegel stijgen. Daarnaast is de veerkracht en het absorptievermogen van de Hollandse bodem zover afgenomen, dat het polderlandschap niet langer in staat is om de druk van het wassende water te weerstaan. Tenslotte kantelt de Nederlandse bodem door geologische krachten langzaam over de diagonaal zodat het westen steeds lager en het oosten steeds hoger ten opzichte van de zeespiegel komen te liggen. Het water krijgt zienderogen meer vrijspel en het Nederlandse landschap verandert in hoog tempo. Wat zijn de toekomstige ruimtelijke en gastronomische potenties van het Nederlandse landschap wanneer er sprake is van een vergaande vernatting?

Nieuwe landschappen
De basis van het nieuwe landschap wordt gevormd door de wisselwerking tussen zout en zoet water. Toekomstige kust uitbereidingen richting zee creëren een graduele overgang van lagunes waar smakelijke wieren, algen en zoutwater goenten groeien. Hoog opstuivende zandduinen verruigen met jeneverbessen en duindoorn voor overheerlijke wijnen en compotes. Door het wassende water ontstaat in de laaggelegen delen van Nederland een rijk gedifferentieerd landschap. Dit ooit op het water gewonnen landschap van polders en droogmakerijen biedt juist door waterrijke milieus kansen voor nieuwe productiegronden. Het zoute water dringt langzaam door tot de oppervlakte van onze kostbare landbouwgronden doorgedrongen en biedt voedingsbodem voor zilte groenten als lamsoor, zeeasperges en kolen. In de brakke overgangsgebieden wordt paling gevangen en volop schaal en schelpdieren gekweekt. Het is een paradijs voor vogels als ganzen en eenden. Stedelijke milieus liggen als zoetwater lenzen in het zilte landschap en vormen kleinschalige tuinbouw gronden voor waterkers, watermunt en loken. Opkruipend tegen de oostelijke heuvelruggen groeien op de laagglegen natte en op de hoger gelegen droge terrashellingen gewassen als rijst en granen. Landinwaarts ontstaan onder invloed van de rivieren zoetwater biotopen. Zij zijn de visvijvers voor snoek en karper. Tenslotte nemen de bossen op kleinschalige wijze de oorspronkelijke melk en vleesproductie van de polders over.

De overheersende rol van water wordt beschouwd als een positieve bijdrage aan de vernieuwing van het landschap en haar productie kwaliteiten: van een defensieve op boter, kaas en eieren gerichte planologie naar een veelzijdige culinaire planologie.

Tentoonstelling en diner
Flow-Food illustreert de transformatie middels een schematische doorsnede over Nederland waarin de nieuwe productielandschappen en haar culinaire potenties worden weergegeven. In het kader van de tweede Architectuur Biënnale is Flow-Food vormgegeven als een eenmalig diner, waar de producten van het nieuwe landschap worden uitgeserveerd. Flow-Food is de kans om het nieuwe landschap voor te proeven en te beleven!

Flow - Food

Groeien en Bloeien is een ontwikkelingsstrategie voor de hedendaagse bollenbedrijvigheid in het cultuurhistorische landschap van de Duin- en Bollenstreek. De representatieve tak van de bollenbedrijven, gerelateerd aan verkoop en toerisme, vestigen zich als trotse familie homesteads aan Bollen Boulevards. De nieuwe Bollenschuren staan verspreid in het productielandschap en verenigen aloude bewaartechnieken met moderne efficiënte teelt- en verwerkingsprincipes in een streekeigen typologie. Groeien en Bloeien vormt een nieuwe balans tussen het open cultuurlandschap, de hedendaagse economie van bollenteelt en het toerisme.

Groeien en Bloeien

Kas en land is een ruimtelijke ontwikkelingsstrategie voor de tuinbouw in het Westland, een groot kassengebied ten zuid westen van Den Haag. In deze ontwikkelingsstrategie is de kastuinbouw is niet langer het middelpunt van een marktsysteem, maar maakt onderdeel uit van een brede en duurzame productie ecologie. Economisch gezien is het Westland een van de sterkste gebieden in Nederland dat kan worden gekarakteriseerd als een agrarisch bedrijvenpark dat geen echte bindingen met de bodemkarakteristieken of typische klimaateigenschappen meer heeft. Daarnaast staat de huidige enkellaagse kastuinbouw op gespannen voet met de verstedelijkingsdruk vanuit de omringende gemeenten, de lokale waterproblemen en het energiegebruik op de lange termijn. Met een serie van nieuwe tuinbouw typologieën gaat Kas en Land een directe ruimtelijke en ecologische relatie aan met het omringende landschap, garandeert het een hoogwaardige productie en creëert het nieuwe landelijke woon en recreatiekwaliteiten in het gebied.

Kas en Land

De Zilte ProefTuin is een duurzame ontwikkelingsstrategie gebaseerd op een balans tussen landschap, water en economie. De Zilte ProefTuin is te lezen als een nieuwe landschapstypologie, gebaseerd op de perspectieven van opkwellend of instromend zout water: de productie van zilte gewassen boren nieuwe markten aan, het landschap creëert nieuwe vormen van recreatie en zout is de motor achter een duurzame transformatie. In letterlijke en figuurlijke zin is de Zilte ProefTuin een proeftuin. Op een duurzame, innovatieve wijze wordt hier geëxperimenteerd met de teelt van zilte gewassen (tuin) en wordt de afname (proef) van zilte gewassen gecommuniceerd aan een breed publiek, bijvoorbeeld door een restaurant op locatie. De Zilte Proeftuin is een platform voor de ontwikkeling van zilte teeltmethoden gericht op ondernemers en publiek.

Zilte ProefTuin

Onderzoek

Practice mission statement Jago van Bergen and Evert Kolpa are orientated towards designing and realizing buildings, developing scenarios and doing research. The projects run a gamut of scales: from buildings to interior design, from landscape to process and ecology design. All projects can be identified by strong concepts, based on wide research translated into clear spatial designs.