Manufakture is een ontwerp voor een multifunctioneel voedselgebouw op de Abattoir site; de oudste voormalige veemarkt van de wijk Anderlecht in het centrum van Brussel. Het markante gebouw is een van de nieuwe en beeldbepalende -stedelijke pakhuizen- rond het toekomstige Marktplein.
Het gebouw is een flexibel skelet ingevuld met een stapeling van functies. In de plint bevinden zich vleesversnijdingsateliers rond een logistieke hal en faciliteiten voor de marktmeester. Erboven ligt een parking in twee lagen voor bezoekers en personeel van de markt. De parking structuur is op termijn tevens transformeerbaar naar voedselateliers. Op het dak bevindt zicht een zwembadcomplex met uitzicht op de skyline van Brussel. De binnen en buitenbaden worden verwarmd met de restwarmte uit de koeling van de voedselateliers.
De symmetrische opzet van het gebouw, in het hart van de stedenbouwkundige as van de site, vormt een krachtig ensemble met de tegenover gelegen historische markthal.
"Het totale gebouw manifesteert zich als een sterke sculptuur opgebouwd uit een ritme van robuuste betonnen kaders verfijnd met terug liggende invullingen van glas en licht glanzende metaalplaat."
Abattoir-site
Al van oudsher staat de Abattoir-site bekend als de plek voor veehandel in combinatie met een slachthuis en vleesversnijdingsateliers. Maar de site ondergaat sinds enkele jaren een ware metamorfose. Niet alleen wordt geanticipeerd op de vermindering van vleesconsumptie en ingezet op de productie en verwerking van andere voedselsoorten. Maar ook ruimtelijk, programmatisch en energetisch wordt de Abattoir-site nieuw leven ingeblazen aan de hand van een meerjarig Masterplan met nieuwe publieke ruimte, commerciele functies en duurzame energieopwekking.
Duurzame constructie
Het gebouw is geconcipieerd als een constructie voor de eeuwigheid. De resistente, duurzame betonstructuur is een passe-partout voor veranderend gebruik, zowel voor vandaag als binnen 30 jaar of 300 jaar. De neutrale structuur met ononderbroken vloerplaten op asmaat 7,80m x 7,80m zijn maximaal flexibel indeelbaar om ook in de toekomst tal van functies te kunnen huisvesten als horeca, handel of schoolgebouw. Circulatie en leidingschachten zijn daartoe als -losse- componenten aan de buitenkant van de structuur voorzien. Deze trappen, liften en parkeerspiraal kunnen eenvoudig worden aangepast of uitgebreid met bijvoorbeeld een goederen- of vrachtwagenlift of roltrap. Tenslotte is het relatief diepe bouwvolume van 115m x 60m geoptimaliseerd naar toekomstig gebruik met een centrale patio waardoor het gebouw een goede daglichttoetreding geniet.
Stedelijk dak
Op niveau +5 bevindt zich het publieke zwembadcomplex dat bestaat uit drie binnenzwembaden en een buitenzwembad gelegen rondom een horecavoorziening met zonnig buitenterras. De koelinstallaties van de voedselateliers op niveau 0 zorgen voor een warmterecuperatie waarvan het zwembadcomplex kan genieten. Vanuit de binnen- en buitenbaden heeft men een spectaculair zicht op de Brusselse skyline.
Circulaire pricipes
Het Manufakture gebouw is voorbereid op de circulaire ambities van de Abattoir site. Zo wordt een deel van de materialisering van het gebouw gerealiseerd in hernieuwbare biobased sandwichpanelen. Tevens zijn in de energie- en waterhuishouding circulaire principes geintegreerd. Zo worden de binnen en buitenbaden verwarmd met de restwarmte uit de koeling van de voedselateliers. En wordt het proceswater uit de voedselateliers in het gebouw opgevangen voor hergebruik. Tenslotte worden de daken aangewend voor de opwekking van zonnestroom.
Logistieke Hal en Ateliers
De vleesversnijdingsateliers op het gelijkvloers vereisen een vlotte aan- en afvoer van gekoelde voedselwaren met vrachtwagens. Om de overlast van deze industriele activiteiten naar de omgeving tot een minimum te beperken is een centrale logistieke hal in het hart van het gebouw voorzien. De interne organisatie van de logistiek maakt het mogelijk om rondom met gebouw een alzijdige- en levendige plint te cre?ren aan de publieke ruimte.
Opdrachtgever: Abattoir Brussel
Project: multifunctioneel voedselgebouw met 3200m2 vleesversnijdingsateliers, bovengrondse parking met 432 parkeerplaatsen en publiek zwembadcomplex met binnen- en buitenbaden
Ontwerp: META Architectuurbureau en van Bergen Kolpa Architecten
Locatie: Abattoir Brussel Belgie
Bouwkosten: 26mi euro
Planning: besloten selectie 2019 (2e prijs)
Constructie: Ney & partners