Het ideale bedrijventerrein in Overijssel heeft infrastructuur als startpunt, is onderdeel van de regionale economie, is in ontwikkeling gekoppeld aan de strategische of geografische positie, geprogrammeerd op lange termijn verkenningen en benut lokale natuurlijke bronnen. Kortom een duurzaam bedrijventerrein voor 2020 kenmerkt zich als een streekeigen bedrijvenlandschap. De visie is op een provinciale schaal ontwikkeld en vertaald naar vier verschillende bedrijfs typologieën. De typologieen zijn bepaald door twee centrale vragen: wie ontwikkelt en hoe ontwikkelt die partij op duurzame wijze binnen de sociaal culturele condities, het economisch profiel en de natuurlijke eigenschappen van het landschap.
Scharrelbedrijvigheid
Scharrelbedrijvigheid revitaliseert het landelijk gebied door gebruik te maken van de regionaal gebonden productiemogelijkheden en door het open houden van het landschap op plekken waar de verstedelijkingsdruk het grootst is. Door het extensiveren van akkerbouw en veeteelt en het uitnemen van infrastructuur ontstaan grote aaneengeschakelde landbouwgebieden die nieuwe kleinschalige bedrijfsontwikkelingen mogelijk maken en aantrekkelijk zijn voor recreanten. Dwaalrunderen grazen in een rijk geschakeerd landschap van velden, heide en bossen. Op de veelvormige akkers groeien speltgranen en vennen zijn teeltbassins voor cosmetische algengewassen.
"Door het extensiveren van akkerbouw en veeteelt en het uitnemen van infrastructuur ontstaan grote aaneengeschakelde landbouwgebieden die nieuwe kleinschalige bedrijfsontwikkelingen mogelijk maken en aantrekkelijk zijn voor recreanten."
Bedrijveneilanden
Aan een regionale hoofdweg worden industriële bedrijven samengebracht die profiteren van elkaars restproducten en hinder. Restwarmte en afval worden tussen de bedrijven in ketenbeheer uitgewisseld. Een bosrand rond het terrein reinigt proceswater en absorbeert stofdeeltjes. Ruimtelijke en ecologische kwaliteiten worden aan elkaar verbonden tot een nieuw landschappelijk ensemble, de 'Homestead'.
Herontwikkeling
Een kwart van de kleinere dorpen en steden in Overijssel zijn ingericht als bedrijventerrein. Door het verlopen van afschrijvingstermijnen van deze bestaande bedrijventerreinen komen grootschalige, binnenstedelijke gebieden vrij. Bij herontwikkeling worden deze vaak monofunctionele en slecht benutte bedrijventerreinen verbeterd door de introductie van consumentgerichte voorzieningen en wonen. Door een relatie te leggen tussen op de omgeving gerichte bedrijven als tuincentra, waterzuivering of kuuroord en groenvoorzieningen als een park en stadslandbouw ontstaat een nieuw aantrekkelijk woongebied met een hoog voorzieningenniveau.
Kennisnetwerk
Kennisuitwisseling is door het digitale netwerk niet langer aan kantoorlocaties of brainparks gebonden. Deze digitale infrastructuur maakt werken @home mogelijk en kan landelijk gelegen buitens weer vitaliseren tot bijvoorbeeld 'microsoftdorpen'. De formele en sociale bedrijfsontmoetingen vinden in het Teambuilding plaats waarvan de stedelijke locatie is bepaald door goede bereikbaarheid per oenbaar vervoer en culturele voorzieningen. Het is op lokale schaal gelinkt aan een onderzoekscentrum, universiteit of hogere beroepsopleiding.
Opdrachtgever: Provincie Overijssel
Project: Ontwikkelingsstrategie voor duurzame bedrijventerreinen
Planning: Meervoudige opdracht 1999, ontwikkelingsstrategie 2000-2001, symposium en publicatie 2002
In samenwerking met: Lodewijk Baljon landschap Architecten Amsterdam en The International Institute of the Urban Environment Delft
Grafisch ontwerp publicatie: Werkplaats Typografie Arnhem
Tekstredactie: Coosje Berkelbach Amsterdam